Galaksije


Galaksije su velike skupine zvezda i u jednoj galaksiji može biti stotine miliona zvezda, koje deluju jedne na druge svojom gravitacijom i sve se okreću oko istog centra. Astronomi procenjuju da u svemiru postoji oko 125 biliona galaksija. Sve zvezde koje su vidljive okom na našem nebu pripadaju našoj galaksiji koja se zove Mlečni put. Sunce, zajedno sa planetama, je samo jedna od zvezda u toj galaksiji.

Persijski astronom, al-Sufi, je verovatno prvi koji je opisao neku galaksiju, opisao je spiralnu galaksiju viđenu u sazvežđu Andromeda. Do sredine osamnaestog veka bile su idantifikovane samo tri galaksije. 1780. godine francuski astronom Charles Messier je objavio listu od 32 galaksije. Te galaksije su identifikovane slovom M i brojem iza njega, npr. M31. Britanski astronomi, sir William Herschel, Caroline Herschel i sir John Herschel, su otkrili i opisali na hiljade galaksija tokom prve polovine devetnaestog veka.

1912. godine američki astronom Vesto M. Slipher je otkrio da su linije spektara svih galaksija pomerena prema crvenom delu spektra. To je američki astronom Edwin Hubble iskoristio kao činjenicu za dokazivanje da se sve galaksije kreću jedna u odnosu na drugu i da se svemir širi.

Samo na fotografijama, načinjenim velikim teleskopom, nama najbližih galaksija mogu se uočiti pojedinačne zvezde. Kod većine galaksija zabeležena je samo kombinovana svetlost svih zvezda. Postoji više oblika galaksija. Neke imaju okrugao oblik sa svetlim jezgrom. Takve, eliptične, galaksije sastoje se od populacija starih zvezda i malo vidljivog gasa ili prašine i nekoliko novo formiranih zvezda. Spiralne galaksije izgledaju kao spljošteni diskovi. Sastavljene su ne samo od starih zvezda već takođe od velikih populacija mlađih zvezda, mnogo gasa i prašine. Ostale diskolike galaksije, koje nemaju spiralnu formu, nisu klasifikovane po nekom pravilu.



Search