Statua boga Zevsa u Olimpiji


Zevs je bio vrhovni bog starih Grka i njemu je bila podignuta velika statua na 150 kilometara od Atine u gradu Olimpiji. Po ovoj statui, odnosno gradu u kome se nalazila današnje Olimpijske igre su dobile naziv. U vreme Olimpijskih igara su prestajali svi ratovi, a sportisti iz Male Azije, Sirije, Egipta i Sicilije su dolazili da na Olimpijadi proslave svog vrhovnog boga Zevsa. Računanje vremena kod starih Grka započinje 776. godine pre nove ere, a veruje se da su tada održane i prve Olimpijske igre.

Statua boga Zevsa je podignuta oko 450 godina pre nove ere i postavljena je bila u hramu posvećenom ovom bogu. Napravio ju je starogrčki skulpturor Fidija, a poveravanje ovog posla se smatralo svetim zadatkom za njega. Samo pravljenje statue Fidija je započeo oko 440. godine pre nove ere. Već tada on je usavršio tehniku pravljenja ogromnih statua od slonovače i zlata. To je radio pomoću drvenog rama u svojoj radionici, koja i danas postoji u Grčkoj i koja je identična izgledu u vreme kada je postojala statua Zevsa. U radionici je vajao pojedinačne delove statue koje je kasnije trebalo spojiti u celinu.

Kada je posao priveden kraju ovog skulptora su kritikovali zbog toga što nije poštovao zadate mere, te je statua jedva mogla stati u hram (glava boga Zevsa je dodirivala tavanicu hrama). Posebnu poteškoću je predstavljalo prenošenje osnove statue izmedju stubova hrama koji su bili uradjeni u dorskom stilu.

Visina statue je bila oko 15 metara, a osnova je bila široka 6,5 metara i 1 metar visoka. Zevs je bio izvajan u sedećem položaju na tronu. Njegovo lice je bilo izradjeno od slonovače, odeća od zlata, a oči od dragog kamenja. Imao je sandale izradjene takodje od zlata. Podnožje trona bilo je ukrašeno figurama Pobede sa krilima, skulpturama grčkih bogova Apolona, Artemide i Niobine dece, kao i mitoloških bića. Na Zevsovoj glavi nalazio se venac od lovorovog lišća. U njegovoj levoj ruci nalazio se skiptar sa orlom na vrhu, a njegova odeća je bila ukrašena slikama životinja i ljiljana.

Statua je podignuta u vreme rastuće moći stare Grčke. Naime, hram koji je postojao na mestu gde se ova statua nalazila je delovao isuviše jednostavno i neadekvatno za takvo carstvo, te je odlučeno da se unapredi izgradnjom velike statue. Narednih vekova, statua je privlačila vernike i posetioce iz celog sveta.

Hram i statua su renovirani u drugom veku pre nove ere. Stotinu godina kasnije rimski imperator Kaligula pokušava da prenese statuu u Rim, ali u tome ne uspeva. Kada su postavljene skele, već posle prvih pokušaja skidanja delova statue, one su se uručile.

391. godine nove ere, naredbom cara Teodosija I ukidaju se Olimpijske igre, kao paganski običaj, a hram boga Zevsa se zatvara.

Desetak godina pre nego što su Olimpiju zadesili veliki zemljotresi, odroni i poplave, statua boga Zevsa je od strane bogatih Grka premeštena u Konstantinopolj. Medjutim, tamo je uništena u velikom požaru 462. godine nove ere. Sam hram posvećen ovom bogu je takodje izgoreo u velikom pošaru i danas na tom mestu nije ostalo ništa sem ostataka kamenja, stubova i temelja.
U daljoj istoriji su pravljene i kopije ove statue (najpoznatija je bila napravljena u Libiji), koje takodje nisu ostale očuvane do današnjih dana.





Search